Keno Don Rosa

[[Image:Keno_Don_Rosa.jpg|thumb|Keno Don Rosa]]
'''Volledige naam''':     Keno Don Hugo Rosa

'''Woonplaats''':         Louisville (V.S.)

'''Geboortedatum''':      29 juni 1951

'''Eerste verhaal''':     [http://coa.inducks.org/s.php?c=AR+102 The Son of the Sun] (1986)

'''Prijzen''':            2 Eisner Awards (1995 & 1997) 

'''Uitgever''':           Gladstone, Oberon e.a.

==Geschiedenis==

De meest bekende en populaire nog levende Duck-tekenaar zou wel eens Keno Don Rosa kunnen zijn. Hij werd geboren in 1951 in Louisville, Kentucky. Zijn elf jaar oudere zus Diana was een fan en verzamelaar van stripverhalen en op die manier kwam de jonge Don in contact met de Duck-verhalen van Carl Barks, die hij naar eigen zeggen als zijn grote leermeester beschouwt. Tijdens zijn studie aan de University of Kentucky werd Rosa de striptekenaar van het studentenblad en bedacht Lance Pertwillaby, all-American good guy voor zijn serie verhalen ''The Pertwillaby Papers''. Enkele van deze verhalen zou hij later omwerken tot Duck-verhalen.

In 1987 zocht Don Rosa contact met uitgeverij Gladstone. Die begon rond die tijd met het opnieuw publiceren van Donald Duck-comics en wilde ook nieuwe Amerikaans werk brengen. Rosa wilde zijn jeugddroom verwezenlijken: een heuse Duck-strip tekenen. Dat werd ''‘The Son of the Sun’'', een bewerkt ''Pertwillaby''-verhaal. Het werd een echte hit en werd genomineerd voor een Harvey-award (de Oscar onder de strips). Rosa’s openingsverhaal heeft iets onmiskenbaar Barksiaans in zich en er zitten tal van verwijzingen naar Barks-verhalen in. Die gimmick zal Rosa in zijn volgende verhalen blijven volhouden, iets wat hem geliefd maakt bij liefhebbers van Barks. Rosa zegde zijn baan in zijn vaders tegelbedrijf op om full-time Duck-strips te gaan maken.

Tijdens zijn werkzaamheden voor Gladstone maakte Rosa ook enkele verhalen voor het Nederlandse Oberon, op scenario van onder anderen Ruud Straatman en Jan Kruse, omdat Gladstone te weinig werk voor hem had. Snel daarna maakte hij de overstap naar Egmont in Denemarken, omdat Disney Gladstone had opgedragen geen origineel tekenwerk meer terug te geven. Voor hen maakte Rosa in 1993 één van zijn meest beroemde werken: de Duck-stamboom. Rosa baseerde zich daarvoor op drie stamboom-schetsen van Barks. Eerst stuurde Barks hem in 1991 een stamboom-schets, waarna Rosa hem de schets stuurde die Barks rond 1950 had gemaakt maar was kwijtgemaakt en die onder fans circuleerde. Daarna maakte Barks een derde schets en stuurde die naar Rosa. Rosa’s boom is in Nederland hertekend door Michel Nadorp.

[[Image:levensverhaal_deel4.jpg]]

Zijn andere bekende werk is de twaalfdelige serie ''Het levensverhaal van Oom Dagobert'', waarvoor hij de Will Eisner-award ontving. In twaalf delen vertelt Rosa Dagoberts levensverhaal zoals hij het ziet, gebaseerd op aanwijzingen uit de talloze Donald Duck- en Oom Dagobert-verhalen van Barks.

Zulke werken, maar ook zijn vervolgen op Barks-classics, maakt Rosa zowel geliefd als gehaat onder Duck-lezers. Een tussenweg lijkt niet te bestaan. Bij veel Barks-fans krijgt hij lof voor zijn ode aan de oude meester, maar bij even zovele fans is het scherpe kritiek wat de klok slaat. De laatste groep vindt dat Rosa de wereld van Barks met voeten treedt door steeds meer open plekken in diens universum dicht te timmeren of door er een eigen draai aan te geven. Eén ding is zeker: waar Don Rosa is, is discussie.

[[Image:levensverhaal_deel5.jpg]]

==D.U.C.K.==

In zijn verhalen en andere tekeningen verstopt Don Rosa vaak ''D.U.C.K.''’s;. Dit betekent ''Dedicated to Unca Carl from Keno'' (‘Opgedragen aan Oom Carl (Barks) van Keno (Don Rosa)’). In de strips staan ze meestal in het eerste plaatje of de eerste pagina, maar in zijn eerdere strips op de laatste pagina. Helaas zijn ze toen hij net begon met tekenen vaak weggehaald, omdat de uitgever dacht dat het een soort handtekening was — en die mogen niet in Disney-strips. Op D.U.C.K.burg staat over elke strip en elke tekening waar ze staan, maar het is natuurlijk leuker om ze zelf te zoeken. ''[Deze site bestaat inmiddels helaas niet meer. Appie, 2010]''

[[Image:Don_Rosa_Zelfportret.png]]

==Aanvullende informatie==

Don Rosa (29 juni 1951) is een Amerikaanse Disney tekenaar. Zijn beroemdste werk tot nu toe is waarschijnlijk het levensverhaal van Dagobert Duck, gebaseerd op verhalen van [[Carl Barks]].

==Rosa's Carrière==

Rosa's eerste Duck verhaal was ''The Son of the Sun''. Hij maakte dit verhaal in opdracht van de Amerikaanse uitgeverij Gladstone. Het verhaal werd goed ontvangen en Rosa mocht meer verhalen voor Gladstone gaan maken. Na drie jaar stopte Don bij Gladstone en een jaar later ging hij op freelance basis verhalen schrijven voor de Disney serie DuckTales. Don was in deze rol niet gelukkig omdat hij geen zekerheid had over zijn salaris en omdat zijn grappen bij de jonge doelgroep van DuckTales niet altijd werden begrepen en/of gewaardeerd. Na een korte periode nam hij hierom ook ontslag. Omdat er toch geld verdiend moest worden ging hij op freelance basis verhalen schrijven en tekenen voor de grote Deense uitgeverij van Disney verhalen Egmont. Voor Egmont maakte hij in de vroege jaren 90 het levensverhaal van een steenrijke eend, Dagobert Duck, deze reeks verhalen werden niet overal positief ontvangen. Mede omdat Rosa het niet zo nauw nam met de feiten die op waren gesteld door Carl Barks. Tot 2006 heeft Rosa tientallen verhalen gemaakt voor Egmont. Maar ook voor de Nederlandse uitgeverij Sanoma heeft hij meegewerkt aan een aantal verhalen. Hij heeft vier verhalen getekend aan de hand van scenario's van Nederlandse schrijvers. Een ander verhaal met een Nederlandse verhaalcode, heeft hij zowel geschreven als getekend. Het laatste verhaal bestaat uit een incompleet verhaal van Carl Barks. Dat verhaal heeft Don Rosa verder uitgewerkt en getekend. 
Aan Rosa's strip carrière kwam in 2006 door een oogafwijking een (tijdelijk) eind. 

==Meer over Don Rosa==

* [http://bellsouthpwp.net/d/a/danshane/scroopage/scroohome.htm The $crooge McDuck Page]
* [http://duckhunt.de/ DUCKhunt: Disney Comics by Don Rosa]
* [http://lambiek.net/artists/r/rosa_don.htm Lambiek over Don Rosa]
* [http://coa.inducks.org/creator.php?c=DR Hoofdpagina van Don Rosa op Inducks]
* [http://coa.inducks.org/creator.php?c=DR&c1=date Een index van Don Rosa’s werk op Inducks]
* [http://bb.mcdrake.nl/neddisney/viewforum.php?id=15 McDrake over Don Rosa]
* [http://bb.mcdrake.nl/engdisney/viewforum.php?id=4 McDrake International over Don Rosa]
* [http://en.wikipedia.org/wiki/Don_Rosa Engelse Wikipedia over Don Rosa]
* [http://nl.wikipedia.org/wiki/Keno_Don_Rosa Nederlandse Wikipedia over Don Rosa]

[http://info.mcdrake.nl/mc_dauteurs.html#mc_da20050830 Oorspronkelijk artikel] door Mark van den Brand (30 augustus 2005).

[[Category:Disney artiesten|Rosa, Keno Don]]